*راهبرد پیشنهادی برای آزادی فلسطین*

محسن شاطرزاده

۱۰ آذر ۱۴۰۲

مبنای این راهبرد ؛ اندیشه و کلمات مقام معظم رهبری است . سه کلید‌واژه در سخنان ایشان وجود دارد که مناسب است این سه کلید واژه در راهبرد پیشنهادی مد نظر قرار گیرد :

۱- شکست ترمیم ناپذیر اسراییل

۲- آمریکا زدایی در منطقه و جهان

۳- اجرای دموکراسی و مراجعه به همه پرسی برای انتخاب نوع حکومت در فلسطین

من تصور میکنم که عملیات طوفان الاقصی به عنوان قدرت سخت مقاومت موفقیت و پیروزی خودش را نشان داده و در مرحله بعد و پسا الاقصی باید علاوه بر شکست نظامی و شکست اطلاعاتی اسراییل ؛ روی راهبرد قدرت نرم مقاومت تمرکز شود و به جهانیان نشان داده شود که اسراییل شکست ترمیم ناپذیر داشته و آمریکا به عنوان عامل این جنایات باید از منطقه اخراج شود و در این مرحله به آماده سازی گسترده اذهان مردم در جهان اسلام و در سطح جهانی اقدام شود و به تعبیری باید "جهاد تبیین" در سطح وسیع و جهانی در دستور کار محور مقاومت قرار گیرد و لذا موضوعات زیر پیشنهاد میشود:

۱- اثبات شکست رسانه ای اسراییل با بسیج کردن حداکثری رسانه های مردمی و فضای مجازی در سطح جهانی .

۲- اثبات شکست حقوقی اسراییل با استفاده از ظرفیت حقوقدانان قوی و مستقل در سطح جهانی و بین المللی و طرح شکایات متعدد از اسراییل در مجامع حقوقی بین المللی.

۳- اثبات شکست اسراییل در افکار عمومی جهان با شعله ورتر کردن موج مردمی ضد اسراییلی و دائمی و گسترده تر شدن تظاهرات مردمی در جهان خصوصا در آمریکا و اروپا و کانادا و استرالیا و ایجاد شبکه های مردمی و دانشجویی و ضد استکباری در فضای مجازی و دنیای حقیقی.

۴- تقویت نظریه دموکراسی و برگزاری همه‌پرسی در سطح منطقه و جهان برای به محاق بردن طرح دو دولت و نیز حذف طرح خیانت بار آبراهام و عادی سازی روابط کشورهای عربی با اسراییل.

و علاوه بر اینها موارد زیر به عنوان الزامات آمریکا از منطقه پیشنهاد میشود: آنچه مسلم است آمریکا هرگز بنا ندارد از منطقه خارج شود مگر اینکه به مرحله استیصال رسیده و مجموعه هزینه و ریسک حضور آمریکا در منطقه آنچنان افزایش یابد که همانند افغانستان با فضاحت مجبور به فرار و ترک منطقه شود . برای رسیدن آمریکا به این مرحله از استیصال باید یک مجموعه از اقدامات صورت پذیرد :

۱- فشارمداوم ؛ همه جانبه ؛ هماهنگ و سخت نظامی و غیر متقارن به نیروهای آمریکایی توسط نیروهای مقاومت و ایجاد اشتغال ذهنی مداوم در ذهن نظامیان آمریکایی و سردمداران آنها و سلب آسایش روحی و روانی از اشغالگران و عاصی کردن آنها.

۲- محکومیت و فشار همه جانبه و تهاجم نرم و رسانه‌ای بر علیه آمریکا و شوراندن افکار عمومی بر علیه آمریکا و ترویج فضای نفرت عمومی بر علیه آمریکا.

۳- فشار همه جانبه حقوقی و پیگیری محکومیت آمریکا در همه مجامع بین المللی از طریق طرح دعواهای حقوقی با بکار گیری وکلای شجاع و مستقل بین‌المللی.

۴- تلاش بر مطالبه جهانی کشورهای مستقل مبنی بر خروج آمریکا از منطقه با طرح دائمی موضوع در اجلاسهای غیر متعهدها ؛ اجلاسهای متعدد منطقه ای ؛ اجلاسهای پیمان های بریکس ؛ شانگهای ؛ اکو ؛  آلبا و مرکوسور  ؛ اجلاسهای حقوق بشری و مجمع عمومی سازمان ملل.

۵ - تشویق دیگر کشورهای منطقه به تصویب قانون اخراج نظامیان آمریکا همانند قانون مجلس عراق .

۶- گسترش مطالبات مردمی کشورهای منطقه مبنی بر اخراج آمریکا از منطقه و استفاده از شبکه های اجتماعی برای ساماندهی و گسترش مطالبات مردمی در کف میدان و بر علیه آمریکا.

۷- گسترش فرهنگ مقاومت و ضد آمریکایی در سراسر جهان خصوصا در آمریکای لاتین و آفریقا و خاورمیانه با استفاده وسیع از ابزار رسانه و ظرفیتهای وسیع عضای مجازی و شبکه های اجتماعی.

۸- تهییج و تشویق فضای روشنفکری کشورهای منطقه به مخالفت با حضور آمریکا و مطالبه اخراج آمریکا از منطقه از طریق تشکیل همایشهای مختلف در کشورهای منطقه ؛ تشکیل سازمانهای مردم نهاد ؛ توسعه کانالها و شبکه های اجتماعی ؛ چاپ و نشر کتاب و رمان و نشریه ورمانهای روشنفکران و بها دادن به همه روشنفکران آزادیخواه و صاحبان اندیشه با هر دین و مرام و مسلک سیاسی و فکری و تلاش در جهت وحدت و اتحاد آنها.

۹ - گسترش ادبیات و هنر و شعر مقاومت و نشر وسیع کتابها و رمانهای مرتبط با مقاومت و توسعه روحیه شجاعت و حماسه در میان مردم منطقه از طریق برگزاری همایشهای ادبی و مسابقات شعر ؛ هنر و کاریکاتور و حتی برگزاری مسابقات ورزشی با موضوع جام اخراج آمریکا و ترغیب هرچه بیشتر جوانان به حضور در مبارزه بر علیه اشغالگران آمریکایی.

۱۰- توسعه و گسترش سازمانهای مردم نهاد خصوصا در میان جوانان و روشنفکران کشورهای منطقه با محوریت اخراج آمریکا از منطقه و ایجاد اندیشکده های مختلف در کشورهای منطقه و دیگر کشورهای مستقل در جهان با موضوع تحقیق روی روشهای اخراج آمریکا از منطقه.

۱۱ - توسعه تشکلها و اتحادیه های بین المللی دانشگاهی و دانشجویی با محوریت اخرا ج آمریکا از منطقه و تشکیل شبکه جهانی اساتید و دانشجویان و ارتباطات مرتب علمی و پژوهشی و سیاسی بین آنها با موضوع نحوه اخراج آمریکا از منطقه.

۱۲- تلاش بر جذب کشورهای منطقه که در اردوگاه آمریکایی قرار گرفته‌اند همانند ترکیه و عربستان و اردن و مصر و استفاده از ظرفیتهای مردمی این کشورها در مقابله همه جانبه با حضور آمریکا در منطقه و ایجاد فشار افکار عمومی بر دولتهای خودشان در جهت تغییر جهت گیریهای سیاسی دولتها بر علیه آمریکا.

تبلور هوشمندی و هنرمندی همراه با اقتدار در سخنان سید مقاومت

محسن شاطرزاده

۱۲ آبان ۱۴۰۲

بدنبال سکوت سید حسن نصرالله در خلال سه هفته پس از شروع عملیات طوفان الاقصی توسط رزمندگان حماس ؛ هفته گذشته اعلام شد که روز جمعه ۱۲ آبان در ساعت ۱۵ شاهد سخنان سید مقاومت خواهیم بود. روش و منش سید حسن نصرالله در طول این ایام نشان دهنده هوش سرشار و هنرمندی بی‌نظیر رهبر مقاومت بود که همراه با سخنان مقتدرانه و حماسی و شور آفرین برگ زرین دیگری بر تاریخ مقاومت افزود. ذیلا اشاره ای به چند نکته از رفتار و سخنان این مرد خدا می رود:

۱- اعلام زمان سخنرانی رهبر مقاومت از یک هفته قبل ؛ ابتکار بی‌نظیری بود که دوست و دشمن را مشتاقانه در انتظار شنیدن سخنانش نگاهداشته و نفسهای دشمن را در سینه هایش حبس کرده بود به گونه‌ای که بیش از چهار میلیارد نفر در سراسر جهان اعم از مسلمانان و غیر مسلمانان و حتی ساکنان سرزمینهای اشغالی و رهبران جنایتکار آنها و صدها رسانه ‌بین‌المللی از پیر و جوان و زن و مرد و حتی نوجوانان و کودکان به انتظار لحظه شروع سخنان سید در پای تلویزیونها میخکوب شده بودند . این اوج هنرمندی سید مقاومت بود که به تنهایی رسانه شد و صدای مظلومان غزه را در سخنرانی غرای خود به سراسر جهان مخابره کرد ، در حالی که دشمن کافر به کمک امپراتوری رسانه‌ای خودش سعی در بایکوت خبرهای غزه و نسل کشی فلسطینیان داشت و عملا اراده رهبر مقاومت بر رسانه های دشمن تحمیل شد و همه آنها بدون استثنا مجبور به پخش مستقیم سخنان مهم سید حسن نصرالله و ارائه تحلیلهای متعدد از این سخنرانی شدند.

۲- سخنان رهبر مقاومت لبنان در اوج اقتدار و اعتماد به نفس موجب تحقیر بی‌سابقه رژیم اشغالگر و رهبران جنایتکار آن شد . سید حسن آمریکا را مخاطب اصلی خودش را قرار داد و حزب الله را حریف آمریکا معرفی کرد . اسراییل را آنچنان تحقیر کرد که حماس را برای مقابله و هم نوردی با اسراییل کافی دانست . نقش حزب‌الله را در این عملیات بی‌سابقه صرفا بازی کردن با رژیم اشغالگر و سرگرم کردن اسراییل و کاهش فشار روی حماس و غزه اعلام کرد و اعلام کرد هرگاه صهیونیستها بخواهند تکان بخورند و چشم چپ به لبنان نگاه کنند آنها را با یک پس گردنی به جای خود می‌نشاند . این همه تحقیر اسراییل در طول تاریخ اشغالگران جنایتکار بی‌سابقه است و هیمنه و ابهت دشمن را به زیر پا کشیده و تسلط خود را بر دشمن غدار به رخ جهانیان کشید . اسراییل در جلوی چشم جهانیان به خواری و ذلت کشیده شد و این مدال افتخار دیگری بر گردن سید مقاومت انداخته است.

۳- نصرالله به زیبایی هیمنه و اقتدار پوشالی آمریکا را در جلوی چشمان میلیاردها انسان به ستوه آمده از ظلمهای آمریکا به چالش کشید . چندین بار تکرار کرد که از آمریکا و ناوهای آنها نمی‌ترسد و حتی اعلام کرد برای انهدام ناوهای آمریکایی تدارک خوبی دیده است و در صورت کوچکترین تحرک ناوهای آمریکایی بر علیه لبنان ، همه آنها‌را نابود خواهد کرد. آمریکا در تاریخ سلطه گری خود هرگز با چنین صحنه ای مواجه نبوده که قدرت و اقتدارش در جلوی چشمان بیدار جهانیان به چالش کشیده شده و خوار و خفیف گردد . مهمترین ابزار آمریکای جنایتکار در طول دهها سال سلطه بر کشورهای مظلوم در سراسر جهان ، همین هیاهوها و تبلیغات پوشالی و ایجاد ترس و واهمه از قدرت پوشالی خودش بوده تا بتواند به سلطه گری ادامه دهد و امروز با فریادهای این سید بزرگوار بر سر آمریکای جنایتکار دیگر ترس و واهمه از این قدرت خیالی و تصنعی فرو ریخته و عنصر شجاعت و ایستادگی در میان ملتها تقویت شده و عزم آنهت برای به زیر کشیدن سلطه آمریکا جزم خواهد شد . برای آمریکا بسیار سخت است که در جلوی چشم خود شاهد نابودی هیمنه قدرتش باشد .

۴- سید مقاومت به زیبایی از محور مقاومت سخن گفت . از مقاومت عراق و یمن تجلیل کرد . از پیروزی حتمی مقاومت فلسطین در غزه سخن گفت . از اقتدار مقاومت لبنان و اشراف کامل بر تحرکات رژیم صهیونیستی در شمال فلسطین اشغالی خبر داد . ارادت کامل خودش را به امام و رهبری نشان داد و به همه جهانیان با افتخار اعلام کرد که شاگرد و مطیع و مرید امام خامنه ای است و همانگونه که در جنگ ۳۳ روزه نوید پیروزی را از امام خامنه‌ای دریافت کرده بود این بار هم نوید پیروزی قطعی مقاومت فلسطین در غزه را به تبعیت از امام خامنه ای اعلام کرد . با صداقت و اخلاص خاص خودش ثابت کرد که رابطه او با امام خامنه‌ای رابطه مرید و مراد است واین سخن او وزن و تراز بین الملل جمهوری اسلامی ایران را (در میان مللی که تحت تاثیر تبلیغات رسانه های صهیو‌نیستی و جبهه استکبار تصویری مبهم از جمهوری اسلامی ایران داشتند) بالا برد و ابهامات و پرده های تردید را به کنار زد و چهره زیبای انقلاب اسلامی و رهبری مقاومت را به جهانیان نشان داد .

قطعا در این سخنرانی ، جایگاه ج.ا.ایران به عنوان ابرقدرتی جهانی و یکی از پایه های نظم جدید جهانی تثبیت شد. و در آخر باید به این آیه شریفه تمسک جوییم که : و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی‌الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم‌الوارثین.

* ظرفیتها و بسترهای بریکس*

دکتر محسن شاطرزاده

عضو هیات اندیشه ورز وزیر امور خارجه

شهریور ۱۴۰۲

۱- برگزاری نشستها وجلسات منظم سالانه در سطوح مختلف با حضور روسای جمهور کشورها ، وزرای خارجه ، دارایی ، کشاورزی ، بهداشت و درمان ، ورزش ، امنیت اطلاعات ، هوافضا ، علم و نوآوری ، امور مالیاتی ، استاندارد ، مقامات قضایی و روسای دادگاههای عالی ، روسای مجالس پارلمانی ، نمایندگان شهرداریها و دانشگاهها ، جلسات روسای ادارات آمار و مقابله با انحصار و جلسات روسای کمیسیونهای مرکزی انتخابات

۲- ایجاد بسترهای مالی مستقل مشابه صندوق بین‌المللی پول شامل :

         ۲-۱ : بانک توسعه نوین

         ۲-۲ : صندوق ذخیره ارزی بریکس موسوم به ترتیبات ذخیر احتیاطی بریکس

       ۲-۳: بریکس پی ‌: بستر پرداخت دیجیتال بریکس

۳- توسعه طرحهای زیر ساختی در کشورهای عضو در حوزه‌ انرژیهای پاک ، زیرساختهای حمل و نقل ، زیرساختهای اجتماعی و توسعه شهری ، حفاظت از محیط زیست ، زیر ساختهای دیجیتال ، کمکهای اضطراری مثل مهار کوید ۱۹ و ...

۴- تشکیل شوراهای مختلف :   

       ۴-۱: شورای اندیشکده های بریکس    

      ۴-۲: شورای تجاری بریکس

۵- تشکیل مجامع متعدد :  

        ۵-۱ : مجمع تجاری بریکس

        ۵-۲ : مجمع دانشمندان جوان بریکس

        ۵-۳ : مجمع بریکس در زمینه مشارکت در انقلاب صنعتی جدید 

        ۵-۴: مجمع مجالس بریکس

        ۵-۵ :مجمع مدنی بریکس       

        ۵-۶:مجمع اتحادیه های کارگری بریکس       

        ۵-۷ : مجمع آکادمیک بریکس       

        ۵-۸: مجمع بریکس در زمینه کلان داده ها برای توسعه پایدار و ....

        ۵-۹ : کنفرانس بین المللی رقابت بریکس

۶- ایجاد مراکز نو آوری ، تحقیق و توسعه و صنعتی:

           ۶-۱ : مرکز نوآوری بریکس در زمینه مشارکت در انقلاب صنعتی جدید  

         ۶-۲ : مرکز شایستگی‌های صنعتی بریکس

         ۶-۳ :مرکز تحقیق و توسعه واکسن بریکس

۷- همکاریهای فناورانه و تعاملات دانشگاهی :

      ۷-۱ : کمیته مشترک همکاریهای فضایی بریکس

      ۷-۲ : منظومه ماهواره‌ای سنجش از دور بریکس

      ۷-۳ : شناسایی بهترین طرحهای علمی ، فناورانه و نوآورانه بریکس در قالب ابتکار جایزه نوآوران جوان بریکس

      ۷-۴ : ایجاد کارگروههای تخصصی در زمینه صنعت ، کشاورزی ، مواد نوین و فناوری نانو و ......  

     ۷-۵ : توسعه تعاملات دانشگاهی از طریق تاسیس لیگ دانشگاههای بریکس و شبکه دانشگاهی بریکس

۸ - پروژه‌های مصوب بانک توسعه نوین بریکس (۹۶ پروژه با بودجه ۳۳ میلیارد دلار) :  

         ۸-۱ : تعداد شهرهای منتفع از طرحهای توسعه شهری بانک توسعه نوین : ۴۴ شهر

       ۸-۲ : افزایش ظرفیت حجم آب شرب : ۲۵۸ هزار مترمکعب در روز

      ۸-۳ : احداث واحد های مسکونی : هفتاد هزار

      ۸-۴ : احداث شبکه ریلی : ۲۹۰ کیلومتر

      ۸-۵ : بازسازی یا احداث جاده : ۱۶۶۵۰ کیلومتر

      ۸-۶: احداث پل : ۸۸۰ مورد

      ۸-۷ : کاهش دی اکسید کربن : ۲۱ میلیون تن

      ۸-۸ :احداث مدارس : ۵۸ مدرسه

      ۸-۹ : احداث کانال و تونل آب : ۱۳۰۰ کیلومتر

      ۸-۱۰ : افزایش ظرفیت تصفیه فاضلاب : ۵۳۵ هزار متر مکعب در روز

       ۸-۱۱ : احداث نیروگاه تجدید پذیر: ۲۸۰۰ مگاوات

* بریکس پلاس : ۲۶ کشور جدید متقاضی عضویت در بریکس از جمله:

            - ایران  

           - عربستان  

           - آرژانتین

           - امارات عربی  

          - الجزایر

           - مصر   

        - بحرین  

         - اندونزی  

         -اتیوپی     

      - ونزوئلا   

        - دوکشورآفریقایی

**فرصتهای ایران در بریکس :  

      ۱- افزایش نفوذ منطقه ای و جهانی

       ۲- گسترش روابط بین‌المللی

       ۳- بهبود شرایط اقتصادی

       ۴- توسعه زیر ساختها

       ۵- توسعه همکاریهای انرژی

       ۶- توسعه دالانهای حمل و نقل بین المللی

       ۷- توسعه همکاریهای نوآورانه و فناورانه

       ۸- حضور در یک بلوک مهم و آینده‌دار

*** پیشنهادات :

۱-تشکیل دبیرخانه مستقل و مقتدر و تعیین نقطه تماس با بریکس (فوکال پوینت) زیر نظر رییس جمهور یا مستقیما زیر نظر وزیر خارجه

۲- انتصاب مدیری توانمند و تام‌الاختیار برای دبیرخانه بریکس

۳- حضور فعال در نشستها و شوراها و مجامع مختلف بریکس و ابتکار عمل را بدست گرفتن با ارائه نظرات مبتکرانه و پیشنهادات قوی

۴- عضویت دربانک بریکس به عنوان سهامدار

۵- تلاش برای استقرار یکی از دفاتر علمی و تکنولوژیکی ، نانو تکنولوژی ، استاندارد ، بایوتکنولوژی ، واکسن سازی ، تجاری و جوانان 

۶- حضور جدی اندیشکده های ایران خصوصا هیات اندیشه ورز وزارت خارجه در شورای اندیشکده ها ۸- تلاش جدی و هدفمند برای حضور در مناصب مدیریتی بریکس و بانک بریکس و مجامع و شوراها

"اقصاد دریا و دیپلماسی دریا محور"

محسن شاطرزاده

سفیر اسبق ایران در برزیل و

عضو هیات اندیشه ورز وزارت امور خارجه

شهریور ۱۴۰۲

چکیده مقاله :

بازگشت به اقیانوس‌ها و آبهای بین الملل به عنوان یک قدرت دریایی تاریخی و پیشینه طولانی مدت ایران در این زمینه، از ضرورتهای برنامه پیشرفت ملی در دهه‌های پیش روی کشورمان است. از جمله الزامات این سیاست ملی، ورود تخصصی دستگاه سیاست خارجی کشورمان در این زمینه و تعریف دیپلماسی جامع دریا محور است .

باز خوانی و بازتعریف ظرفیت‌های موجود و بازآرایی آنها در کنارظرفیتهای جدید مقدمه ورود در این عرصه است .

با عنایت به ضرورت حضور مقتدرانه کشورمان درآبهای بین المللی و باتوجه به تشکیل دوگروه ایندو‌پاسیفیک به رهبری آمریکا و چین با کشورهای خاور دور، پیشنهاد تشکیل " پیمان ایندوپاسیفیک اسلامی" و با حضور کشورهای اندونزی، مالزی، بنگلادش، پاکستان، عمان، یمن ، مصر، جمهوری اسلامی ایران و احتمالا هند و کشورهای اسلامی شرق آفریقا مطرح میشود . این کشورها با مجموع تولید ناخالص داخلی بیش از ۱۵ هزار میلیارد دلار بر حسب قدرت خرید(PPP)، پس از پیمان بریکس، چهارمین قدرت اقتصادی جهان را تشکیل خواهند داد که محور اصلی همکاری آنها می تواند اقتصادی و امنیتی باشد. این پیمان میتواند در کنار گروه بریکس و گروه D8 برای کشورمان تولید قدرت و اقتدار کرده و در راستای تقویت قدرت منطقه‌ای ایران در غرب آسیا عمل کند .

توسعه منطقه مکران و بندر بین المللی چابهار که مورد تاکید همیشگی مقام معظم رهبری می‌باشد با اجرای این طرح سرعت گرفته و چابهار می‌تواند به قطب تجاری کشور و منطقه خلیج فارس و دریای عمان و رقیبی برای بنادر امارات، قطر و عمان تبدیل شود .

از منظر امنیتی ، با توجه به اهمیت اقیانوس هند برای تجارت جهانی ، موضوع امنیت آبهای اقیانوس هند و جلوگیری از حضور کشورها و قدرتهای بیگانه خصوصا آمریکا، امکان انعقاد پیمان دسته جمعی امنیت کشورهای شمال اقیانوس هند می‌تواند مناسب ارزیابی شود.

همچنین امکان توسعه مناطق آزاد در جنوب کشور و ایجاد شبکه مناطق آزاد بین کشورهای عضو "پیمان ایندوپاسیفیک اسلامی" و توسعه کمی و کیفی تجارت بین کشورهای عضو و ایجاد تحول اقتصادی میان کشورهای عضو پیمان وجود خواهد داشت و با حذف تعرفه های تجاری نسبت به امضای قرارداد "تجارت آزاد" بین کشورهای عضو و رشد تصاعدی تبادل کالا و افزایش تجارت بین کشورهای عضو اقدام نمود.

از منظر انرژی؛ تمامی کشورهای پیشنهادی عضو "پیمان ایندو پاسیفیک اسلامی" به استثنای ایران ؛ مصرف کننده و وارد کننده نفت و گاز هستند لذا جمهوری اسلامی ایران به عنوان تنها کشور دارنده منابع عظیم نفت و گاز در این گروه می‌تواند نقش تامین کننده اصلی نفت و گاز سایر کشورهای عضو پبمان ایندو پاسیفیک اسلامی را  بر عهده گیرد.

نکته مهم و حائز اهمیت دیگر ، موقعیت منحصر‌به‌ فرد ژئوپولیتک سواحل کشورمان در منطقه مکران می‌باشد که مطابق با پیمان جنوبگان (حق کشورهای بدون حائل سرزمینی با قطب جنوب) ، امکان حضور کشورمان در قطب جنوب و تسلط بر سرزمینی به مساحت حدودا ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع و بهره‌مندی از منابع عظیم انرژی و  معادن نهفته در قطب جنوب فراهم میشود و این امر علاوه بر تولید قدرت در فضای بین المللی و ارتقاء جایگاه سیاسی کشورمان در جهان، قطعا تحول شگرفی در اقتصاد کشور ایجاد خواهد کرد.

اهیت کریدور های بین المللی و نقش آنها در رشد تجارت جهانی ازیک طرف و قرار گرفتن ایران در مسیر دو کریدور مهم شمال - جنوب و شرق – غرب، کشورمان را در کانون توجهات بین المللی قرار داده است . طرح مهم، راهبردی و استراتژیک اتصال دریای عمان و خلیج فارس به دریای خزر از طریق یک آبراه کشتی رو "ایران رود" که در سالهای 1373 تا 1376 مطالعات اولیه آن انجام شده وکماکان منتظر عزم ملی برای اجراست به عنوان تاریخی ترین طرح ملی در کشورمطرح است. اجرای این طرح که ظرفیت انتقال سالیانه 300 میلیون تن بار بین شرق آسیا و اروپا را دارد می تواند منشاء تحولی عظیم در تاریخ تجارت جهانی شده و کریدورهای مهمی مانند کانال سوئز را حذف کرده و ایران را به مهمترین شاهراه تجارت جهانی تبدیل کند.

همه اینها ضرورت توجه به "اقتصاد دریا و طراحی دیپلماسی اقتصادی دریامحور" را به عنوان یک اولویت در دستگاه سیاست خارجی کشورمان نشان میدهد.

** الزامات اخراج نظامیان آمریکا از غرب آسیا

محسن شاطرزاده

اردیبهشت ۱۴۰۲

آثار و تبعات جنگ جهانی دوم از جمله ایجاد رژیم نامشروع و اشغالگر صهیونیستی موجب حضور همه جانبه آمریکا در منطقه خلیج فارس و غرب آسیا شد. دو دلیل اصلی این حضور وسیع آمریکا در منطقه حمایت از رژیم غاصب صهیونیستی و کنترل و امنیت انرژی مورد نیاز غرب و آمریکا بود و بدین منظور ضرورت داشت که شاه ایران به نمایندگی از آمریکا ماموریت ژاندارمی منطقه را بر عهده گرفته تا منافع آمریکا بهتر تامین گردد. با پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط شاه و اخراج بی‌سابقه تمام عوامل آمریکایی و اسراییلی از ایران ؛ ضربه سنگینی به آمریکا وارد آمد که با تاسیس پایگاههای ارتش آمریکا در نزدیکی مرزهای ایران سعی در جبران ضربه ایجاد شده داشت. با استناد به آمار پایگاه اطلاعاتی Statista به نقل از واشنگتن پست، مصادف با روز ترور سردار قریب به ۷۰ هزار نظامی ارتش آمریکا در اطراف ایران مستقر بودند. آمار نظامیان آمریکا در ۱۱ کشور واقع در غرب آسیا به تفکیک ذیل آمده است:

  - افغانستان:۱۴۰۰۰ نفر ؛

- عراق:۶۰۰۰ ؛

-  نفر کویت:۱۳۰۰۰ نفر؛

-  بحرین:۷۰۰۰ نفر ؛

- قطر:۱۳۰۰۰ نفر ؛

- امارت:۵۰۰۰ نفر ؛

- اردن:۳۰۰۰ نفر ؛

-  عربستان سعودی:۳۰۰۰ نفر ؛

-  سوریه:۸۰۰ نفر  ؛

- عمان: ۶۰۶ نظامی؛

-  ترکیه:‌ نامعلوم.  

بیش از ده سال حضور آمریکا در افغانستان و ارسال دهها میلیارد دلار سلاح به این کشور ؛ تجهیز پایگاه «موفق السلطی» در شهر «ازرق» اردن به منظور "انتقال نیرو و امکانات هوایی" از پایگاه «العدیده» قطر به عنوان بزرگترین پایگاه آمریکا در خاورمیانه و به بهانه "کاهش تهدیدات حملات موشکی در منطقه خلیج فارس از جانب نیروهای تحت حمایت ایران" و پشتیبانی از سعودی در جریان حمله به  یمن در عربستان و ارسال نیرو و تجهیزات به پایگاههای آمریکایی مستقر در کشورهای کویت، اردن و عراق و عربستان از جمله اقدامات برای حضور همه جانبه آمریکا در غرب آسیا در خلال این سالها بوده است. آن چه مسلم است آمریکا متوجه بزرگترین اشتباه راهبردی خود شده است. نظامی‌گری آمریکا طی ۲۰ سال گذشته در غرب آسیا غیر از هزینه ۸ تریلیون دلاری روی دست شهروندان آمریکایی، آورده دیگری برای واشنگتن نداشت. ژنرال «آستین» وزیر دفاع آمریکا فاش کرد که اگر آمریکا در افغانستان می‌ماند، متحمل تلفات بیشتری می‌شد. از طرفی ؛ در جریان لشکرکشی آمریکا به غرب آسیا دو اتفاق رخ داد: از یک سو، ایران به عنوان قدرت منطقه‌ای تثبیت شد؛ از سوی دیگر، چین با فراغ بال خود را به بالاترین سطح اقتصادی و تکنولوژیکی جهان رساند که موجب تغییر راهبرد آمریکا در منطقه گردید. رییس جمهور آمریکا روز ۱۹ ژوئن ۲۰۲۱ (۲۹ خرداد ۱۴۰۰) همزمان با فرآیند خروج از افغانستان، دستور خروج تجهیزات و نظامیان خود از عربستان را به بهانه حملات موشکی - پهپادی نیروهای یمن به عمق خاک سعودی و حفظ جان نظامیان خود صادر کرد. در نتیجه این تغییر راهبرد سردمداران آمریکایی ؛ تعداد نظامیان آمریکایی حاضر در خاورمیانه کاهشی در حدود ۴۵ هزار نفر تا سپتامبر ۲۰۲۱ داشته و این روند ادامه خواهد داشت.  آمار نظامیان آمریکا در خاورمیانه با استناد به گزارش «الجزیره» قطر در سپتامبر ۲۰۲۱ به ۲۵ هزار نفر رسیده که به تفکیک عبارت است از:

  - عراق:۲۵۰۰ نفر؛

-کویت: ۲۱۶۹ نفر؛

- بحرین: ۳۷۳۱ نفر؛

- قطر: ۱۱۰۰۰ نفر ؛

- امارت: ۱۹۵ نفر؛

- اردن: ۲۵۴ نفر؛

- عربستان سعودی: ۳۸۱ نفر؛

- سوریه: ۶۰۰  نفر(طبق برخی آمارها ۹۰۰ نفر) ؛

- عمان: ۲۳ نظامی؛

- ترکیه: ۱۶۸۵ نفر ؛

-مصر: ۲۶۹ نفر.

هر چند که خروج نظامیان آمریکایی میتواند مقطعی بوده و یا به تعبیر «ژنرال مکنزی» فرمانده نظامیان آمریکایی در منطقه ؛ که از بقای نظامیان گفته بود گواهی بر تصنعی بودن خروج نظامیان آمریکایی بوده و نشان از حضور بلند مدت نظامی آمریکا در عراق و قصد نداشتن آمریکا برای خروج از عراق داشته باشد ولی قطعا نمی‌توان اظهارات مکنزی را سرخود و موضع شخصی او تلقی کرده بلکه حکایت از عمق طرحها و نقشه آمریکا برای باقی ماندن در منطقه دارد که عزم و اهتمام جدی همه کشورهای منطقه را برای اخراج نظامیان آمریکا می‌طلبد . اخراج نظامیان آمریکایی؛ ماموریت بزرگ پارلمان جدید عراق در زمینه بیرون راندن نظامیان آمریکایی از عراق می‌تواند تلقی شود. «وعد القدو» نماینده پارلمان عراق از وجود تحرکات پارلمانی در زمینه اخراج نظامیان آمریکایی از عراق خبر داد. وی افزود: گروه‌های سیاسی ماموریت بزرگی دارند و باید در زمینه خروج نظامیان آمریکایی از عراق همدل باشند. یکی از شروط هیئت هماهنگی ؛ اخراج نیروهای خارجی و در راس آنها نظامیان آمریکایی است. این پرونده با قدرت در پارلمان عراق مطرح خواهد شد.  در تاریخ دی‌ ماه  ۱۳۹۸ پارلمان عراق در پی اقدام جنایتکارانه دولت ترامپ در ترور سردار سپهبد حاج‌قاسم سلیمانی، فرمانده شهید نیروی قدس و شهید ابومهدی المهندس، نایب‌رئیس وقت سازمان حشدالشعبی عراق، طرح اخراج نظامیان آمریکایی از خاک این کشور را تصویب کرد اما با این حال، دولت بایدن که مدعی رد و نفی میراث ترامپ است، همچنان بر نقض این مصوبه و باقی ماندن در خاک عراق اصرار می‌ورزد.  به‌ رغم اظهارات مقامات آمریکایی و عراقی درباره محدود شدن مأموریت نظامیان بیگانه به آموزش و اقدامات مستشاری به نیروهای عراقی، گرو‌ه‌های مقاومت عراق با اشاره به ورود گسترده کاروان‌های لجستیکی آمریکایی به خاک این کشور و مشارکت نیروهای آمریکایی در عملیات‌های نظامی عراق، تأکید دارند این اقدامات نمی‌تواند بیانگر محدود شدن مأموریت نظامیان آمریکایی باشد. از منظر دیگر اما ستاد مشترک ارتش تروریست آمریکا فارغ از نظر کاخ سفید، زیر فشارهای روزافزون محور مقاومت، پارلمان عراق و افکار عمومی چاره‌ای جز فرار قریب‌الوقوع از عراق، همانند افغانستان ندارد.  آنها در داخل و خارج زیر فشار شدید هستند تا هر چه سریع‌تر از بین‌النهرین فرار کنند یا دست‌کم نیروهای رزمی سنتکام را با نیروهای مستشاری پنتاگون و ناتو تعویض کنند تا اینچنین هدف حملات گروه‌های مبارز عراقی قرار نگیرند.  به اذعان مقامات آمریکایی ؛ استراتژی ایران اخراج آمریکا از منطقه است و آمریکا قدرت بازدارندگی‌‌اش را از دست داده‌است. قدرت بازدارندگی، عمق نفوذ راهبردی و تاب‌آوری ایران در برابر کارزار فشار حداکثری باعث شده تا بار دیگر آمریکایی‌ها به ضعف و شکست سیاست‌های خود در برابر ایران اعتراف کنند. واقعیت آن است که :

 ۱ - ضعف مدیریتی و سیاسی آمریکا، شکست پروژه‌های بین‌المللی، اختلافات داخلی و مشکلات اقتصادی و اجتماعی این کشور،

 ۲ - تاب‌آوری و پایداری ایران در برابر فشار حداکثری آمریکا و کارزار تحریم‌های شکننده،  

۳ - موفقیت جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی منطقه‌ای و نقش راهبری آن در جبهه مقاومت در عراق، سوریه، لبنان، یمن،  

۴ - تعامل ایران با سایر کشورها به‌ویژه اتحاد راهبردی با کشورهای چین و روسیه...  باعث شده تا سیاست‌های آمریکا در مواجهه با ایران به شکست منتهی شود.

ضعف و شکنندگی آمریکا در حوزه‌های داخلی و خارجی و بحران‌هایی که‌گریبانگیر آن‌هاست به‌ویژه استیصال آنان در برابر بازدارندگی جمهوری اسلامی به‌قدری مسلم و انکارناپذیر شده که خود مقامات، رسانه‌ها و اندیشکده‌های آمریکایی صریحاً به آن اعتراف می‌کنند. «میچ مک‌کانل»، رهبر جمهوری‌خواهان مجلس سنا با بیان اینکه راهبرد ایران بیرون راندن آمریکا از خاورمیانه است گفت که بعد از خروج آمریکا از افغانستان، ایران تلاش در راستای تحقق این هدف را مضاعف خواهد کرد. مک‌کانل گفت: «راهبرد ایران این است که با استفاده از خشونت ایالات‌متحده را از خاورمیانه بیرون براند. جای تعجب ندارد که آنها بعد از عقب‌نشینی تحقیرآمیز دولت از افغانستان و ناتوانی در پاسخ دادن به نظامیان آمریکا استفاده از این راهبرد را مضاعف خواهند کرد.» «کنث فرانک مک‌کنزی» رئیس ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا موسوم به سنتکام نیز مدعی شد: «ایران تهدید اصلی پیش روی سنتکام در خاورمیانه و کانون تمرکز ما است. آمریکا و ایران همچنان در وضعیت بازدارندگی مداوم هستند و تهران تلاش می‌کند آمریکا را مجبور به اقدام کند.»

* الزامات اخراج آمریکا از منطقه :

آنچه مسلم است آمریکا هرگز بنا ندارد از منطقه خارج شود مگر اینکه به مرحله استیصال رسیده و مجموعه هزینه و ریسک حضور آمریکا در منطقه آنچنان افزایش یابد که همانند افغانستان با فضاحت مجبور به فرار و ترک منطقه شود . برای رسیدن آمریکا به این مرحله از استیصال باید یک مجموعه از اقدامات صورت پذیرد :

۱- فشارمداوم ؛ همه جانبه ؛ هماهنگ و سخت نظامی و غیر متقارن به نیروهای آمریکایی توسط نیروهای مقاومت و ایجاد اشتغال ذهنی مداوم در ذهن نظامیان آمریکایی و سردمداران آنها و سلب آستیش روحی و روانی از اشغالگران و عاصی کردن آنها.

۲- محکومیت و فشار همه جانبه و تهاجم نرم و رسانه‌ای بر علیه آمریکا و شوراندن افکار عمومی بر علیه آمریکا و ترویج فضای نفرت عمومی بر علیه آمریکا.

۳- فشار همه جانبه حقوقی و پیگیری محکومیت آمریکا در همه مجامع بین المللی از طریق طرح دعواهای حقوقی با بکار گیری وکلای شجاع و مستقل بین‌المللی.

۴- تلاش بر مطالبه جهانی کشورهای مستقل مبنی بر خروج آمریکا از منطقه با طرح دائمی موضوع در اجلاسهای غیر متعهدها ؛ اجلاسهای متعدد منطقه ای ؛ اجلاسهای پیمان های بریکس ؛ شانگهای ؛ اکو ؛  آلبا و مرکوسور  ؛ اجلاسهای حقوق بشری و مجمع عمومی سازمان ملل.

۵ - تشویق دیگر کشورهای منطقه به تصویب قانون اخراج نظامیان آمریکا همانند قانون مجلس عراق خصوصا کشور سوریه.

۶- گسترش مطالبات مردمی کشورهای منطقه مبنی بر اخراج آمریکا از منطقه و استفاده از شبکه های اجتماعی برای ساماندهی و گسترش مطالبات مردمی در کف میدان و بر علیه آمریکا.

۷- گسترش فرهنگ مقاومت و ضد آمریکایی در سراسر جهان خصوصا در آمریکای لاتین و آفریقا و خاورمیانه با استفاده وسیع از ابزار رسانه و ظرفیتهای وسیع عضای مجازی و شبکه های اجتماعی.

۸- تهییج و تشویق فضای روشنفکری کشورهای منطقه به مخالفت با حضور آمریکا و مطالبه اخراج آمریکا از منطقه از طریق تشکیل همایشهای مختلف در کشورهای منطقه ؛ تشکیل سازمانهای مردم نهاد ؛ توسعه کانالها و شبکه های اجتماعی ؛ چاپ و نشر کتاب و رمان و نشریه ورمانهای روشنفکران و بها دادن به همه روشنفکران آزادیخواه و صاحبان اندیشه با هر دین و مرام و مسلک سیاسی و فکری و تلاش در جهت وحدت و اتحاد آنها.

۹ - گسترش ادبیات و هنر و شعر مقاومت و نشر وسیع کتابها و رمانهای مرتبط با مقاومت و توسعه روحیه شجاعت و حماسه در میان مردم منطقه از طریق برگزاری همایشهای ادبی و مسابقات شعر ؛ هنر و کاریکاتور و حتی برگزاری مسابقات ورزشی با موضوع جام اخراج آمریکا و ترغیب هرچه بیشتر جوانان به حضور در مبارزه بر علیه اشغالگران آمریکایی.

۱۰- توسعه و گسترش سازمانهای مردم نهاد خصوصا در میان جوانان و روشنفکران کشورهای منطقه با محوریت اخراج آمریکا از منطقه و ایجاد اندیشکده های مختلف در کشورهای منطقه و دیگر کشورهای مستقل در جهان با موضوع تحقیق روی روشهای اخراج آمریکا از منطقه.

۱۱ - توسعه تشکلها و اتحادیه های بین المللی دانشگاهی و دانشجویی با محوریت اخرا ج آمریکا از منطقه و تشکیل شبکه جهانی اساتید و دانشجویان و ارتباطات مرتب علمی و پژوهشی و سیاسی بین آنها با موضوع نحوه اخراج آمریکا از منطقه.

۱۲- تلاش بر جذب کشورهای منطقه که در اردوگاه آمریکایی قرار گرفته‌اند همانند ترکیه و عربستان و اردن و مصر و استفاده از ظرفیتهای مردمی این کشورها در مقابله همه جانبه با حضور آمریکا در منطقه و ایجاد فشار افکار عمومی بر دولتهای خودشان در جهت تغییر جهت گیریهای سیاسی دولتها بر علیه آمریکا.

مروری بر سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با سفرا و مدیران وزارت امور خارجه *

اهمیت تربیت نیروی دیپلمات انقلابی و مومن به ارزشهای انقلاب اسلامی در دستگاه سیاست خارجی*

محسن شاطرزاده

سوم خرداد ۱۴۰۲

دیدار سفرا و مدیران وزارت امور خارجه پس از چند سال وقفه (به علت شیوع کرونا) در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ فرصت مغتنمی بود که دست اندر کاران دستگاه سیاست خارجی یک بار دیگر با نظام فکری رهبری انقلاب در خصوص اهمیت و باید ها و نبایدهای سیاست خارجی از نزدیک آشنا شوند. بیان سخنان مهم مقام معظم رهبری در خصوص ضابطه های شش‌گانه سیاست خارجی موفق و رمز گشایی از سه کلید واژه "عزت ؛ حکمت ؛ مصلحت"  و ضرورت پرهیز از "دیپلماسی التماسی" اتمام حجت و چراغ راهی بود بر همه دست اندر کاران سیاست خارجی در کشور. شاید بتوان گفت بیانات راهبردی رهبری اشاره به آسیب‌شناسی دستگاه سیاست خارجی دارد که بعد از گذشت چهل و چهار سال از انقلاب اسلامی هنوز نتوانسته در تراز انقلاب اسلامی عمل کرده و انتظارات رهبری انقلاب را فراهم کند و این امر اقتضا می‌کند که یک تحول اساسی و خانه تکانی در دستگاه سیاست خارجی صورت پذیرفته و در روشها و اعمال طریقها در وزارت امور خارجه بازنگری شود. مروری بر ضوابط شش گانه که توسط رهبری برای  سیاست خارجی موفق در کشور بیان شد نشان از آن دارد که دستگاه سیاست خارجی علیرغم تلاشهای همه مدیران دلسوز وزارت امور خارجه نتوانسته آنطور که باید و شاید موفق عمل کند و لازم است بازنگری اساسی در این وزارتخانه صورت پذیرد:

* ضوابط شش گانه :

۱- توانایی تبیین اقناع کننده منطق رویکردهای کشور در مسایل مختلف

۲- حضور اثر گذار و جهت بخش در پدیده ها ؛ حوادث و جریان های مختلف سیاسی و اقتصادی جهان

۳- رفع یا کاهش تصمیم ها و سیاستهای تهدید آمیز علیه ایران

۴- تضعیف کانونهای خطر آفرین برای کشور

۵- تقویت دولتها و مجموعه های متحد و همراه با ایران

۶- قدرت تشخیص لایه های پنهان در تصمیمات و اقدامات منطقه ای و جهانی

بدیهی است پیاده سازی این ضابطه ها در سیاست خارجی کشور مستلزم در اختیار داشتن نیروی انسانی و دیپلماتهای تربیت شده در تراز انقلاب اسلامی با مشخصات زیر است :

- دیپلمات با هوش

- دیپلمات متدین و و معتقد به مبانی و ارزشهای دینی

- دیپلمات انقلابی و معتقد به رهبری و انقلاب اسلامی

- دیپلمات شجاع و غیور و جسور

- دیملمات با تفکر راهبردی و استراتژیک

- دیپلمات متخصص و آشنا به امور بین الملل

- دیپلمات مسلط به زبان خارجی

- دیپلمات جنگنده با نظام سلطه جهانی

- دیپلمات دلسوز مستضعفین جهان و حامیان انقلاب اسلامی و مبارز با بیگانه پرستی و غربزدگی و

- دیپلمات معتقد به توسعه ارزشهای انقلاب اسلامی

و در یک کلام در گام دوم انقلاب اسلامی باید وزارت امور خارجه اهتمام به تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص و دیپلماتهای جوان و در تراز انقلاب انقلاب اسلامی بنماید تا بتوان شاهد تحول در سیاست خارجی کشور بود. هر چند هم اکنون بخش قابل توجهی از دیپلماتها و نیروهای وزارت امور خارجه را دلسوزان و معتقدین به انقلاب اسلامی و متدینین تشکیل می‌هند ولی خروجی این وزارتخانه نتوانسته است رضایت کامل رهبری کشور را جلب نماید تا جایی که به صراحت و تلخی از "دیپلماسی التماسی" که خدشه دار کننده "عزت" ملی بوده است نام می‌برند . قطعا منظور مقام معظم رهبری از "دیپلماسی التماسی" اشاره به یک شخص و یا یک وزیر و یا یک دولت مشخص نبوده است بلکه ایشان به یک جریان فکری غربزده در دستگاه سیاست خارجی اشاره داستند که حاصل تلاش آن جریان فکری ؛ "برجام بی فرجام" و تسلیم در مقابل قدرتهای سلطه گر بود و به تعبیر رهبری "خسارت محض" بود و هزینه سنگینی را بر کشور تحمیل نمود. نیروی انسانی دستگاه سیاست خارجی در چهل سال گذشته مجموعه ای از نیروهای ارزشی ؛ نیروهای سفارشی ؛ نیروهای جناحهای سیاسی؛ نیروهای تربیت شده دانشکده وزارت امور خارجه و نیروهای متفرقه و وارداتی بود که در مجموع این وزارتخانه را دچار آفات متعددی نموده و اثربخشی این دستگاه را کم کرده اند . آفاتی مانند:

- محافظه کاری

- عافیت طلبی

- ترجیح منافع شخصی و منافع جناحی بر منافع ملی

- رواج زد و بند و بده بستان

- غربزدگی و بیگانه پرستی

- ناباوری به ارزشهای انقلاب اسلامی

- استحاله و هضم در فرهنگ غربی

- عدم باور به سیاستهای رهبری نظام

- و بعضا پناهندگی و در خدمت نظام سلطه قرار گرفتن.

و این آفات تا آنجا بروز و ظهور یافت که در انتخابات سال ۱۳۸۸ اکثریت دیپلماتها و بدنه وزارت امور خارجه به جریان فتنه پیوسته و به سران فتنه رای دادند .

امروز با این تحلیل و سخنان رهبری ، دیگر هیچگونه توجیهی قابل قبول نبوده و حجت بر دستگاه سیاست خارجی تمام شده است تا هر چه زودتر به تحول اساسی اندیشیده و با اقداماتی عاجل نسبت به بازسازی وزارت امورخارجه همگام با گام دوم انقلاب اسلامی و در تراز انقلاب اسلامی بکوشد و در این راستا پیشنهاداتی تقدیم می‌شود:

۱- به کار گماردن مدیران و سفرای انقلابی و متعهد و معتقد به رهبری و انقلاب اسلامی.

۲- به حاشیه سپردن مدیران غربزده و دارای حاشیه و غیر انقلابی.

۳- میدان دادن به نیروهای جوان و باهوش و شجاع و جسور و متعهد و  باسواد انقلابی.

۴- انتخاب و تربیت دیپلماتهای جوان و انقلابی و متدین با در نظر گرفتن صلاحیتهای فردی و تخصصی و بدور از هرگونه رانت و زد و بند و جناح گرایی و واسطه گری.

۵- جذب نیروهای کارآمد و متخصص و انقلابی از سایر دستگاهها خصوصا در حوزه های اقتصادی و فرهنگی با معیارهای دقیق و بدور از هرگونه رابطه و زد و بند.

۶- بازنگری جدی در معیارهای اعزام کارشناسان سیاسی و اقتصادی به نمایندگی ها.

۷- خانه تکانی و ایجاد تحول در نمایند‌گیهای کشور.

۸- تمرکز مدیریت روابط خارجی در وزارت امور خارجه.

۹- تغییر نام وزارت امور خارجه و تشکیل "وزارت روابط خارجی" و پر رنگ شدن دیپلماسی اقتصادی.

۱۰ - نظارت دقیق و همه جانبه به منظور جلوگیری از بروز آفات گذشته.     

نشست گروهی از متخصصین با رییس قوه قضاییه : ۲۸ مهر ۱۴۰۱

«شاطرزاده» نیز در این جلسه ریشه بسیاری از مشکلات کنونی کشور را در تبعیض دانست و با بیان اینکه مردم فقر و مشکلات اقتصادی را تحمل می‌کنند اما تبعیض را برنمی‌تابند، گفت: متاسفانه هیچکدام از دولت‌ها در زمینه مبارزه با تبعیض نتوانسته‌اند توفیق چندانی به دست بیاورند. وی در ادامه به برخی از مصادیق تبعیض در کشور اشاره کرد و گفت: «عدم تمکین به قانون از سوی برخی مقامات عالی و مسئولان و نمایندگان مجلس»، «فراقانونی عمل کردن برخی روسای جمهور»، «اِعمال قانون برای فقرا و ضعفا و عدم اِعمال قانون برای اغنیاء»، «ویژه‌خواری، رانت‌خواری، امتیازها و سهمیه‌های خاص» ، «دوگانگی در برخوردهای قانونی مثل گشت ارشاد برای جوانان عادی و عدم گشت ارشاد برای ثروتمندان و هنرمندان» و همچنین «صدور حداقل حکم قضایی برای اغنیاء و حداکثر حکم قضایی برای فقرا» از جمله مصادیق تبعیض در کشور ما طی سالیان و دوره‌های گذشته محسوب می‌شود.

شاطرزاده همچنین خواستار آن شد که رئیس دستگاه قضا در جلسه روسای قوای سه‌گانه، موضوعات مربوط به «مبارزه همه جانبه با تبعیض»، «حذف امتیازهای ویژه، رانت‌ها و سهمیه‌ها» و «اِعمال حاکمیت مطلق قانون برای همه اعم از فقرا و اغنیاء» را پیگیری کند. https://dadiran.ir/news/99625/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%81%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%B4-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D9%87%DB%8C%D9%85

فلسفه اضطباع در حج(برهنه کردن شانه راست به هنگام احرام حج)

محسن شاطرزاده

تیر ۱۴۰۱

از ابن عباس گزارش شده كه پيامبر(ص) و اصحاب او پس از احرام بستن براي عمره از جِعرانه، طواف را در حالت اضطباع (برهنه کردن شانه راست به هنگام احرام حج )به جا آورد.  همراه اضطباع از سنتِ «رَمَل» نيز ياد شده كه عبارت است از راه رفتن با شتاب، همراه نزديك بودنِ گام‌ها به يكديگر يا حركت دادن كتف‌ها هنگام راه رفتن با حالت ‌مبارزان در عرصه نبرد.  از روايات برمي‌آيد كه حكمت تشريع رَمَل و اضطباع هنگام مناسك حج، قدرت‌نمايي مسلمانان در برابر مشركان قريش و نشان دادن چابكي و دليري و ترساندن مشرکین بوده است. پس از فتح مکه مسلمانان به دستور پیامبر اکرم (ص) به هنگام طواف حج به قدرت نمایی در مقابل مشرکان پرداختند. مشرکان در کوههای اطراف کعبه مستقر شده و از دور به تماشای طواف مسلمین می‌نشستند . به دستور پیامبر اسلام ؛ مسلمین با برهنه کردن شانه راست خود و طواف محکم و منسجم و با درخشش شانه های برهنه در زیر اشعه آفتاب سوزان مکه ؛ قدرت خود را به کفار و مشرکین قریش نشان می‌دادند و همین امر موجب عقب نشینی مشرکین از مکه شد.

انقلاب اسلامی امروز از همه طرف در شرایط هجمه فرهنگی کفار و مشرکین قرار گرفته است . وضعیت تاسف بار حجاب در جامعه ؛ وضعیت نگران کننده دینداری و رفتار بی‌قید و بند دختران و پسران جوان ما در جامعه و در دانشگاهها ؛ وضعیت خسارت بار هنرمندان و روشنفکران جامعه همه و همه نشان از صف آرایی و هجمه حدید کفار و مشرکین در برابر انقلاب اسلامی دارد و این ظهور و بروز مشرکین در جامعه ایران اسلامی در حالی است که لشکر مومنین انقلاب خون دل خورده و احساس یاس میکنند. برای غلبه بر این فضای الحادی چاره‌ای جز قدرت نمایی مومنین انقلاب وجود ندارد . باید تمام لشکر مومنین به انقلاب بسیج شده و در تمامی صحنه‌ها و میدان‌ها حضور پیدا کنند . حضور قدرتمندانه مومنین به انقلاب در تمامی صحنه های اجتماعی اعم از فرهنگ و هنر و سینما و تئاتر و شعر و موسیقی و تفریحات و فضای مجازی و پارکها و تفرجگاهها و ..... تنها راه پس زدن و عقب‌نشاندن کفار و مشرکین امروزی خواهد بود . باید با تمام قدرت لشکر کشی کرد و حضور جوانان و زنان و مردان مومن در تمامی صحنه های اجتماعی امری واجب است . قطعا لشکر سیاه مفسدین و ملحدین یارای مقابله با لشکر مومنین را نداشته و صحنه را ترک خواهند کرد .

سرود "سلام فرمانده" و استقبال وسیع مردمی و اجتماعی در همه سنین و اقشار اجتماع و سوختن مصاعف معاندین و ملحدین نشانی از ظرفیت عظیم اینگونه قدرت نمایی های فرهنگی اجتماعی را ارائه کرده است . مومنین باید بدانند جنگ حق و باطل و جنگ ایمان و کفر یک جنگ همیشه تاریخ است و هیچگاه صحنه را نباید ترک کنند . هر گونه ترک صحنه موجب عقب نشینی مومنین و حصور هتاکانه کفار و ملحدین خواهد شد.

 *جهاد تبیین با تاکید بر حوزه جوانان*

محسن شاطرزاده

۱۰ مهر ۱۴۰۱

مقایسه جوانان ، نشان میدهد که تفاوت اساسی بین جوان امروز (خصوصا دهه هشتاد به بعد) با جوانان دیروز از نظر فکر و اندیشه وجود دارد. ذائقه جوان امروزی تغییر کرده و ادبیات جوانان امروزی کاملا متفاوت با ادبیات جوانان قبل از آن است . جوان امروز تربیت شده فضای مجازی ، بدون دغدغه معیشتی ، معترض و سرکش ، مومن و معتقد به فضای مجازی و شبکه های اجتماعی ، غیر دلبسته به جمهوری اسلامی ، بدون اعتماد به رسانه های رسمی دولتی و بدون اعتماد به مسئولین کشور است.

به طور کلی جوان امروزی را در دو دسته می‌توان تقسیم بندی کرد :

الف : جوان مومن و متدین و معتقد به جمهوری اسلامی ولی معترض و سرکش ؛ بدون اعتماد به رسانه ها و مسئولین دولتی ؛ سرخورده از تبعیض ؛ عدم قبول دستور و تحکم و حرف آمرانه می‌باشد.

ب : جوان پیرو جریان وندالیسم : وندالیسم عارضه امروز دنیای مدرنیته است . جوان وندالبستی بدون دغدغه معیشتی ؛ اهل گیم و اینستاگرام ؛ بدون قید و بند مذهبی ؛ معتقد به آزادی بی حصر و حد و رابطه با جنس مخالف ؛ داشتن بغض نسبت به دین و روحانیت و اسلام و دنبال هیجان و اهل آشوب و تخریب اموال عمومی  هستند. آنچه جامعه امروز ایران با آن مواجه هست"صدمه دیدن شدید سرمایه اجتماعی" و "از بین رفتن اعتماد و امید" است.

* پیشنهادات :

۱ - ضرورت مبارزه با تبعیض در کنار مبارزه با  فقر و فساد :

۱-۱ : پیامبر اکرم (ص) : الملک یبقی مع‌الکفر و لا یبقی مع‌الظلم

۱-۲ : تاکیدات موکد رهبری به مبارزه با تبعیض در کنار مبارزه با فقر و فساد خصوصا در دیدار با نمایندگان

۱-۳ : احساس تبعیض شدید در میان مردم و جوانان : لزوم مطالبه عدالت اجتماعی و مبارزه جدی با هر نوع تبعیض در اجتماع  .

۲-  لزوم احیای سرمایه اجتماعی و تلاش برای رفع سرخوردگی و نا امیدی از آینده در میان جوانان:

۲-۱ : لزوم اعتماد سازی صادقانه و واقعی بین جوانان با بسیج و پلیس و سپاه و روحانیت و طرفداران انقلاب

۲-۲ : لزوم پاشیدن بذر امید در میان  همه آحاد جامعه خصوصا جوانان دگر اندیش

۲-۳ : لزوم دیده شدن همه جوانان با همه نوع تفکر : اینها همه جوانان متولد ۲۵ سال پس از انقلاب هستند و نمی‌توانند عامل منافقین باشند.

۲-۴ : لزوم برگذاری مجالس گفتگوی صمیمانه بین پلیس وسپاه و جوانان خصوصا دانشجویان و رفع شبهات و تابو های دشمن ساخته : دانشجو و جوان باید پلیس و سپاه را مامن خود بداند نه دشمن خود.

۲-۵ : لزوم ارائه خدمات وسیع نظام اسلامی به آحاد مردم و چشاندن شهد شیرین خدمت در نظام دینی مردم‌سالار

۲-۶ : لزوم ارائه تمام امتیازات و فرصتهای شغلی و اجتماعی بطور عادلانه بین همه جوانان کشور با هر نوع سلیقه‌ای

۲-۷ :  لزوم حذف همه رانتها و امتیازات تعریف شده و ایجاد یک میدان رقابت برابر و منصفانه و ایجاد امید برای جوانان که در شرایط برابر می‌توانند رقابت کنند.

۲-۸ : لزوم جذب حداکثری جوانان دگراندیش توسط بسیج دانشجویی و بسیج اساتید و بسیج محلات و ائمه جماعت مساجد

۲-۹ : دعوت از تشکلهای دانشجویی و جوانان با همه نوع ذائقه و تفکر برای بحث و گفتگو در صدا و سیما

۳ - ضرورت اصلاح مرجعیت جوان امروزی و اصلاح ذائقه آنها :

  ۳-۱ : فضای مجازی مرجع واقعی و مطلق جوان امروزی است . جوان امروزی بدون اینترنت و بدون دسترسی به فضای مجازی و شبکه های اجتماعی خودرا بدون هویت می‌بیند.

۳-۲ : اعتماد مطلق جوان امروزی به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی معاند و سالها بمباران شدید خبری جوان ایرانی توسط دشمنان انقلاب  و سیاه نمایی نسبت به نظام و پلیس و سپاه : ایجاد تردید و تصویری مخوف از پلیس و سپاه و روحانیت و نیروهای امنیتی در ذهن جوان ایرانی

۳-۳ : ضرورت ساماندهی جدی فضای مجازی و تسریع در شبکه ملی اطلاعات (ضرورت حضور جدی نیروهای مسلح در مدیریت شبکه ملی اطلاعات)

۳-۴ : ضرورت تولید محتوای جذاب و مناسب جوان امروزی و بهره‌گیری از ابزار شبکه های اجتماعی و توزیع محتوا در فضای شبکه های اجتماعی

۳-۵: ضرورت تقویت جدی پیام رسانهای ایرانی و ایجاد جاذبیت و رقابت در آنها برای انتقال مردم از پیام‌رسانهای خارجی به پیام رسانهای داخلی

۳-۶: ضرورت پرداختن جدی به مقوله سرگرمی و اوقات فراغت جوانان بر اساس ارزشهای دینی

۳-۷: ضرورت شبکه سازی وسیع جوانان با استفاده از ابزار شبکه های اجتماعی

۳-۸: بسیج دائمی جوانان و ضرورت طراحی پروژهای بزرگ سازندگی مانند جهاد سازندگی و استفاده از همه جوانان و شور و هیجان آنها در مسیر خدمت به کشور

۳-۹ :ضرورت تقویت فضای صفا و صمیمیت و وحدت ملی‌:بسیج ، پلیس ، سپاه و روحانیت باید مامن و پناه همه جوانان کشور حتی جوانان دگراندیش و دختران بدحجاب باشند.

۴- لزوم داشتن طرح و برنامه برای مقابله با جوکرها و برنامه آمریکایی رهبران جوان آینده:برنامه آمریکا برای تربیت نسل جوان کشورهای اسلامی مثل عراق

*پیشنهاد حضور جمهوری اسلامی ایران در قطب جنوب و پیوستن به پیمان جنوبگان*

محسن شاطرزاده

مرداد ۱۴۰۱

یکی از کارکردهای دستگاه سیاست خارجی تولید قدرت در فضای بین المللی برای کشور است .‌ قطب جنوب همراه با منابع سرشار معدنی و انرژی ؛ سرزمین آینده نام گرفته که در نظم نوین جهانی نقش به سزایی ایفا خواهد کرد . مطابق با پیمان جنوبگان کلیه کشورهایی که از طریق اقیانوس بطور مستقیم می‌توانند به قطب جنوب دسترسی داشته باشند امکان حضور در سرزمین جنوبگان را خواهند داشت . جمهوری اسلامی ایران از چابهار و کناره دریای مکران امکان وصول مستقیم به سرزمینهای جنوبگان را دارد و امکان تسلط و تصاحب قطاع سرزمینی به مساحت تقریبی ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار کیلومتر را در قطلب جنوب و برفراشتن پرچم جمهوری اسلامی در آن سرزمین و احداث پایگاه و انجام امور تحقیقاتی و پژوهشی و امکان بهره برداری از منابع عظیم معدنی و انرژی آن را دارد . وانگهی ابلاغ مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا به نیروی دریایی برای حضور در آبهای دوردست این امکان را برای این نیرو فراهم میکند که بخشی از ماموریت خود را در راستای تولید قدرت جهانی در مسیر رسیدن به قطب جنوب ایفا کند و بر این اساس دو پیشنهاد زیر تقدیم می‌شود:

۱- امضای پیمان جنوبگان

۲- حضور در بخشی از سرزمین جنوبگان به مساحت بیش از ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع و برافراشتن پرچم جمهوری اسلامی و بهره برداری از منابع آن در کنار انجام امور تحقیقاتی و پژوهشی

*قطب جنوب یا قاره جنوبگان*

قاره جنوبگان با وسعت ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر مربع، بیش از هشت و نیم برابر مساحت ایران و پنجمین قاره از لحاظ وسعت و بزرگی است به طوری که ۱۰ درصد خشکی‌های جهان را به خود اختصاص داده است . قطب جنوب در تصور بسیاری از مردم جهان، سرزمین کوه‌های یخی و برفی ‌است اما اکنون هفت کشور به‌خصوص استرالیا، چین و روسیه در مورد این منطقه سرشار از منابع غنی دریایی، معدنی و نفت و گاز ادعای ارضی دارند و در این قاره یخی برای کسب منافع بیشتر با یکدیگر به رقابت پرداخته‌اند.  دانشمندان معتقدند منابع گسترده و غنی مختلفی در قطب جنوب وجود دارد از جمله: نفت ؛ نقره، مس، طلا، نیکل، پلاتین، سنگ آهن، کروم، کبالت، مولیبدن، روی، سرب منگنز، تیتانیوم، نیکل و اورانیوم . این قاره همچنین با برخورداری از منابع سرشار طبیعی و انرژی دارای اهمیت اقتصادی و راهبردی است. آرژانتین، استرالیا، شیلی، فرانسه، نیوزیلند، نروژ و انگلستان، ۷ کشور دارای ادعای ارضی در بخش‌هایی از قطب جنوب هستند. چین به‌طور ویژه در ۱۰ سال گذشته تبدیل به یک بازیکن برجسته قطب جنوب شده‌است و برخی آمار نشان می‌دهد که اکنون بیشتر از هر کشور دیگری در این بخش از جهان هزینه می‌کند. طبق این گزارش چین دارای سه پایگاه تحقیقاتی در قطب جنوب، ۲ اردوگاه میدانی و سه منطقه فرودگاهی است. روسیه نیز در قاره یخ زده ادعای دیرینه ارضی دارد و مدعی است که قاره جنوبگان را در سال ۱۸۲۰ میلادی کشف کرده‌است. این درحالی است که آمریکا و انگلیس نیز ادعای مشابهی در این زمینه را مطرح کرده‌اند.  روسیه در چند سال گذشته تحقیقات خود را در این نقطه از جهان با کاشت گیرنده‌های ماهواره ای از سرگرفته است. استرالیا و نیوزیلند امیدوارند بتوانند ذخایر و منابع انرژی خود را با استفاده از منابع این بخش از جهان افزایش دهند و البته همه کشورهای رقیب در قطب جنوب به آن به عنوان پایگاه مهم استراتژیک در دهه‌های آتی در کره زمین نیز می‌نگرند. روسیه و چین نیز قطب جنوب را برای نظم جهانی آینده بسیار حائز اهمیت می‌دانند. مالکیت بر قطب جنوب هنوز رسمیت ندارد و در حال حاضر فقط ادعاهایی وجود دارد. سیستم پیمان جنوبگان این مسئله را هم بیان کرده‌است. تا سال ۲۰۱۵، ۵۳ کشور، عضو رسمی این پیمان بوده‌اند که از آن میان، ۲۹ کشور (شامل ۱۲ کشور اولیه) در آن حق رای دارند. اعضای مشاور شامل ۷ کشور می‌شود که ادعای مالکیت بر بعضی مناطق جنوبگان را دارند.  ایران تا کنون این پیمان را امضا نکرده‌است. در سال ۱۹۵۶ میلادی نظریه مقابله توسط برزیل و چند کشور دیگر که ادعای مالکیت بر بخش‌هایی از قطب جنوب را داشتند به امضا رسید تا منافع خود را تأمین می‌کنند. از بین ۷ کشوری که ادعای مالکیت کرده‌اند نروژ و سرزمین اصلی بریتانیا و فرانسه هیچ عرض جغرافیایی آزادی به قطب جنوب ندارند.

*پیمان جنوبگان*

به پیمان جنوبگان و هر توافق مرتبط با آن، به‌طور کلی سیستم پیمان جنوبگان گفته می‌شود که روابط بین‌المللی بر سر جنوبگان (تنها قاره فاقد سکنه بومی) را تنظیم می‌کند. برای دستیابی به اهداف این پیمان، جنوبگان به صورت منطقه سنگی و کلیه یخ‌تاق‌ها در پایین‌تر از مدار ۶۰ درجه جنوبی تعریف شده‌است. بر اساس این پیمان، جنوبگان تنها منطقه‌ای برای تحقیقات علمی است و هر گونه فعالیت نظامی و ادعای مالکیت در آن ممنوع است. این پیمان، نخستین پیمان کنترل تسلیحات در زمان جنگ سرد است. دفتر این پیمان از سپتامبر سال ۲۰۰۴ در بوئنوس آیرس آرژانتین قرار دارد. این پیمان از سال ۱۹۵۹ و بدنبال ادعا مالکیت آرژانتین بر جنوبگان ظهور پیدا کرد. قدرت‌های بزرگ (ایالات متحده آمریکا، اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و پادشاهی متحد بریتانیا) تصمیم گرفتند که با ایجاد معاهده‌ای مانع از سلطه کشورها بر جنوبگان شوند. این پیمان در یکم دسامبر ۱۹۵۹  در آمریکا امضا شده‌است و در ۲۳ ژوئن ۱۹۶۱ به اجرا درآمده است. در ابتدا تنها ۱۲ کشو فعال در پروژه سال ژئوفیزیک بین‌الملل (از ژوئن ۱۹۵۷ تا دسامبر ۱۹۵۸) شامل ایالات متحده آمریکا، اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، انگلستان، آرژانتین، استرالیا، بلژیک، شیلی، فرانسه،  ژاپن، نیوزیلند، نروژ و آفریقای جنوبی آن را امضا کردند. این کشورها ۵۰ ایستگاه تحقیقاتی در جنوبگان ایجاد کرده‌اند *ایران و حضور در قطب جنوب* در اسفند ۱۳۹۱  سردارمحمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که ایران به دلیل امکان دسترسی از طریق دریای مکران به قطب جنوب و حایل نبودن هیچ سرزمینی در این میان می‌تواند «بر طبق قوانین بین‌المللی در بخشی از قطب جنوب ادعای حاکمیت کند.» منطقه مورد نظر حدفاصل مختصات ۵۹٫۵۰ تا ۶۳٫۱۴ شرقی از سواحل ایران (۳٫۶۴ درجه عرض جغرافیایی) یک قطاع به طول تقریبی ۳۰۰۰ کیلومتر و عرض ۴۰۵ کیلومتر و مساحت تقریبی ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع است .

*برنامه ایران برای ورود به قطب جنوب*

جزئیات برنامه ایران برای ورود به قطب جنوب سال ۱۳۹۲ اعلام شد. وجود منابع غنی معدنی، تنوع زیستی با ویژگی‌های منحصر به فرد، منطقه مناسب برای تربیت فضانوردان، بهترین منطقه برای مطالعه توفان‌های خورشیدی و وجود ۷۰ درصد آب شیرین دنیا موجب شده تا مرکز ملی تحقیقات جنوبگان پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی درصدد باشد در قالب یک برنامه پنج ساله با تاسیس پایگاه دایمی به مطالعه و ساخت کشتی یخ شکن در حوزه‌های فضایی، نجومی و اقیانوس شناسی به مطالعه بپردازد.  هدف پژوهشگاه اقیانوس شناسی ایجاد پایگاهی تحقیقاتی در این منطقه است ؛ اما مساله اصلی تامین اعتبار برای ایجاد آن است که در شرایط فعلی اقتصادی کشور به نظر امکان‌پذیر نیست.  اعزام محقق به جنوبگان با کمک کشورهای دیگر جزو برنامه‌های پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی است که بر اساس آن بتوانند از پایگاه کشورهای دیگر استفاده کنند .